Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Milli golýazmalar instituty tarapyndan her çärýekde neşir edilýän “Miras” ylmy-köpçülikleýin žurnalyň nobatdaky sany çapdan çykdy. Giň okyjylar köpçüligine niýetlenen žurnalda türkmen halkynyň taryhy-medeni we ruhy mirasyny öwrenmek boýunça geçirilýän işleriň netijeleri we täze açyşlar baradaky makalalaryň berilmegi dowam edýär.
Makalalaryň awtorlary – ýurdumyzyň we daşary ýurtlaryň meşhur alymlarydyr, şeýle hem ylmy işe indi gadam basýan hünärmenlerdir. Olaryň işleri häzirki zaman ynsanperwer ylymlarynyň ösüşi üçin häsiýetli bolan umumy ýagdaýlary beýan edýär.
“Bilim merdana halkymyzyň müňýyllyklaryň dowamynda döreden hem-de nesilden-nesle geçirip gelen iň gymmatly baýlygydyr, durmuş ýörelgesiniň, medeniýetiniň hem-de tejribesiniň gözbaşydyr”. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň neşiriň ilkinji sahypalarynda getirilen şu sözleri žurnalda ýerleşdirilen, türkmen nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň döredijiligine bagyşlanan makalalaryň äheňini kesgitledi. Geçen ýyl beýik türkmen şahyrynyň we akyldarynyň doglan gününiň 290 ýyllygy giňden bellenilip geçildi. Magtymguly Pyragynyň heýkeliniň suraty şu neşiriň daşky sahypasyny bezeýär.
Žurnalyň däp bolan “Açyşlar we täze işläp düzmeler” bölüminde täjik alymy F.Boboýewiň “Azady we Magtymguly: XVIII asyrda dessanyň edebi žanry” atly makalasy ýerleşdirilipdir. Bu makala dessan žanrynyň kemala gelmeginde türkmen şahyrlarynyň ornuna, onuň türkmen edebi diliniň ösüşine eden täsirine bagyşlanýar.
Bu bölümde şeýle hem Ukrainanyň Milli ylymlar akademiýasynyň T.G.Şewçenko adyndaky edebiýat institutynyň esasy ylmy işgäri, filologiýa ylymlarynyň doktory Ý.Peleşenkonyň “Magtymguly we Grigoriý Skoworoda” atly makalasy ýerleşdirilipdir. Makalanyň awtory beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň we onuň döwürdeşiniň – ukrain filosofy we şahyry Grigoriý Skoworodanyň döredijiliginiň dünýägaraýyş esaslaryny deňeşdirip, iki beýik söz ussadynyň ruhy garaýyşlarynyň hem-de dünýäni çeperçilik taýdan şöhlelendirmek ýörelgesiniň umumylygyny açyp görkezýär.
Ermenistanyň Mesrop Maştož adyndaky “Matenadaran” gadymy golýazmalar institutynyň gündogar golýazmalary bölüminiň ylmy işgäri W.Saakýanyň makalasynda türkmen edebiýatynyň çeşmelerini açyp görkezýän täze golýazmalar barada gürrüň berilýär. Ol “Matenadaranyň” gaznalarynda saklanýan golýazmalaryň birnäçesiniň mazmunyny ýetirip, olaryň içgin öwrenilmeginiň köp açyşlary etmäge hem-de entek giňden mälim bolmadyk türkmen edebi çeşmeleriniň ýüze çykarylmagyna ýardam etjekdigini tassyklaýar.
Žurnalyň “Medeniýetleriň, halklaryň we siwilizasiýalaryň özara gatnaşyklary” bölüminde dünýäniň iri imperiýalaryň hataryna giren Parfiýa döwletiniň bütindünýä taryhyndaky orny baradaky makala ýerleşdirilipdir. Ol baý maglumatlara esaslanýar we suratlar bilen bezelipdir. Munuň özi okyjylara Parfiýanyň umumadamzat ösüşine goşan goşandynyň möçberine baha bermäge mümkinçilik berýär.
“Orta asyr “Pulhatyn” köprüsi” atly makalada türkmen köpri gurluşygynyň goranyş desgalarynyň gurluşygynyň taryhyndan giňden mälim bolmadyk maglumatlar barada jikme-jik gürrüň berilýär. Awtor makalany jemläp, Seljuklar döwründe gurlan “Pulhatyn” köprüsi türkmen binagärçilik sungatynda sarahsly ussalar tarapyndan gurlan we öz döwründe söwda-ykdysady hem-de harby-strategik ähmiýete eýe bolan täsin gurluşyk desgalarynyň biridir diýen netijä gelýär.
Žurnalda Owganystan türkmenleriniň Magtymguly adyndaky edebi birleşmesiniň agzasy, žurnalist H.Jumanazarowyň “Gadymy Kuşan döwleti we onuň ýadygärlikleri” atly makalasy hem ýerleşdirilipdir. Bu makalada şu mowzuk boýunça baý maglumatlar jemlenipdir.
“Türkmenlerde süýt önümlerini taýýarlamak we saklamak üçin ulanylan gap-gaçlar” atly makalada taryhy-etnografiki häsiýetli täze maglumatlar getirilýär.
“Ylmy we medeni durmuş habarlary” diýen bölümde geçen ýylyň üçünji çärýeginde ýurdumyzyň jemgyýetçilik, ylmy we medeni durmuşynyň wakalaryna syn berilýär. Bu bölümde döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýöredýän ylmy-tehniki ösüş we durmuş ugurly syýasatyny üstünlikli amala aşyrmak maksady bilen onuň gazananlaryny ulanmak ugrunyň yzygiderliligini görkezýän möhüm wakalar öz beýanyny tapdy.
Türkmen, iňlis we rus dillerinde neşir edilýän “Miras” žurnalynda köpsanly reňkli suratlar ýerleşdirilipdir, olar neşirde çap edilen makalalaryň hem-de teswirlemeleriň üstüni ýetirýär, bu bolsa ony dünýäniň köp künjeklerinde giň okyjylar köpçüliginde uly gyzyklanma döredýär.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder