Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)
Türkmen Habar Türkmenistanyň gündelik habar saýty https://www.turkmenhabar.com/ #Turkmenistan #TurkmenHabar #Turkmen #Habar #Habarlar
31 Ocak 2017 Salı
Ahal Vilayetinde Yeni Tesisler İnşa Edilecek
Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov, Ahal vilayetindeki çalışma ziyareti kapsamında doğalgazdan benzin üreten tesisin inşaatında çalışan Türkmen vatandaşları ile buluştu. Türkmen Lider, 2017-2023 yıllar aralığında Ahal vilayetinde 50’ye yakın okul, aynı sayıda kreş, yeni hastaneler ve kültür amaçlı tesislerin inşa edileceğini, mevcut olan sağlık merkezlerin yeniden yapılandırılacağını belirtti. Bölgenin yeni kaplıcaların inşa edilmesi için de önemi bir bölge olduğunu ifade etti. Ahal vilayetinde tarım sektörüne de büyük önem verileceğini duyuran Devlet Başkanı, tavukçuluk, hayvancılık tesislerinin inşa edileceğini, süt ve bitkisel yağ üretim tesislerinin kurulacağını ifade etti. Devlet Başkanı, özel sektörü de fazla önem verileceğini belirtti. Türkmen firmalarının birçok alanda başarılı faaliyet gösterdiğini söyleyen Devlet Başkanı, bu alandaki çalışmaları devam ettirileceğini belirtti. Devlet Başkanı, hangi sosyal faaliyetlerde bulunduğuna yönelik soruyu şu şekilde cevapladı. Türkmen Lider, yoğun çalışma grafiğine rağmen, spor, sanat, eğitim ile yakından ilgilendiğini ve yeni şarkılar bestelediğini söyledi. Türkmen Lider, Uluslararası Kadınlar Günü dolayısıyla Türkmen kadınları için birkaç şarkı bestelediğini kaydederek, onlardan birisinin seslendirdi. Devlet Başkanı’nın ‘Bagt nury’ isimli şarkısı büyük beğeni topladı. Devlet Başkanı, tesisten ayrıldıktan sonra Ahal vilayetindeki Yerbent çiftçiliğine bağlı çoban ile görüştü. Çoban ile sohbet eden Devlet Başkanı, gelecekte de hayvancılık sektörünün geliştirilmesine önem verileceğini söyledi. Daha sonra Devlet Başkanı, helikopter ile Aşkabat’ta inşa edilmekte olan projeleri inceledi.
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)
Türk Şirketi, Doğalgazdan Benzin Üreten Tesis İnşa Ediyor
Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov, 12 Şubat seçim arifesinde Balkan, Mari, Lebap ve Daşoğuz vilayetlerinden sonra başkent Aşkabat’a en yakın olan Ahal vilayetinde çalışma ziyaretinde bulundu. Türkmen Lider, bu vilayette Türkmengaz devlet kurumunun siparişi üzerine Türk Rönesans Endüstri Tesisleri İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş ile Japonya’nın Kawasaki Heavy İndustries şirketinin ortaklaşa inşa ettiği doğalgazdan benzin üretecek tesisin inşaat çalışmalarını inceledi. Ağustos 2014’de temeli atılan proje kapsamında 1 milyar 785 milyon metreküp doğalgaz yeniden işlenerek, 600 bin ton Euro-5 standartlarında A-92 marka benzin üretilecek. Bir gece gündüzde tesiste 1800 ton benzin üretilmiş olacak. Bunun yanı sıra her sene 12 bin ton dizel yakıtı ve 115 bin ton sıvılaştırılmış gaz üretilecek. Projenin toplam maliyeti 1 milyar 700 milyon doları buluyor ve 2018 yılına hizmete açılması hedefleniyor. Türkmen Lider, projeye üslenen şirketlerin yetkilileri ile görüştü ve tesisteki inşaat çalışmalarındaki son durum hakkında bilgi aldı. Projede, 3 bin 800 kişi çalışmaktadır ve bunun 500’i yabancı ülke vatandaşlarıdır. Tesisteki inşaat çalışmalarının önemli bir kısmı tamamlanmıştır. Tesisin doğalgaz ihtiyacı Doğu-Batı doğalgaz hattından sağlanacak. Proje kapsamında doğalgaz katalizörle hidrojen (H), karbon monoksit (CO), karbondioksit (CO2) ve metan (CH4) ayrılacak. Daha sonraki aşamalarda parçalar ayrılmış maddeler ile benzin üretilecek. Daha sonraki etapta A-95 marka benzin üretilmesi de hedeflenmektedir. Devlet Başkanı tesiste üretilen benzinin işletmelere ve yurtdışına ihraç edilmesi için demiryol hattının inşasının hızlandırmasını istedi. Türkmen Lider, bunun en ekonomik yol olacağını kaydetti. Doğalgaz rezervi bakımından zengin ülkelerden olan Türkmenistan, enerji kaynaklarını çeşitli güzergahlar ile yurtdışına çıkarılması ve yeniden işlenerek, çeşitli ihraç kaynaklı ürünlerin üretilmesi hedeflenmektedir. Doğalgazdan polipropilen, polietilen, benzin ve çeşitli yakıtların üretilmesi planlanmaktadır.
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)
Altın Asır TV’de Yeni Program Başlıyor
Türkmenistan’da yayında bulunan Altın Asır TV Kanalı yeni program başlıyor. “Bagtyýarlygyň Täze Gadamlary” isimli program yarın akşam (1 Şubat) saat 20 :25 de Altın Asır TV’de yayınlanacak. Bugün Altın Asır TV’de birkaç defa tanıtımı yapılan programda Türkmenistan’da inşaat ürünlerinin üretimi hakkında detaylı analiz yapılmıştır. Program’da “Atavatan Türkmenistan” uluslararası dergisinin Genel yayın yönetmeni Av.Dr. Döwran Orazgylyjow bir sunum yaptı ve Türkmenistan inşaat ürünleri üretiminde Türkmen girişimcilerin artan önemi hakkında grafiklerle detaylı bilgi verdi. Program 1 Şubat 2017 tarihinde saat 20:25 de Altın Asır TV de yayınlanacak.
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)
Türkmenistanyň Prezidenti Energetika Hartiýasynyň Baş Sekretaryny Kabul Etdi
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow Energetika Hartiýasynyň Baş sekretary Urban Rusnak bilen duşuşdy.
Döwlet Baştutanymyz we myhman mähirli salamlaşyp, ýüzbe-ýüz söhbetdeşlikde energetika ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşmaga hem-de Türkmenistanyň 2017-nji ýylda Energetika Hartiýasynyň Konferensiýasyna başlyklyk etmegini nazara almak bilen, bilelikdäki işiň meýilnamasyny ara alyp maslahatlaşmaga dörän mümkinçilige kanagatlanma bildirdiler. Şunuň bilen baglylykda, jenap Urban Rusnak ählumumy energetika howpsuzlygyny üpjün etmäge täze çemeleşmelri öz içine alýan möhüm halkara başlangyçlaryň birnäçesini öňe süren ýurdumyzyň işjeň ornuna ýokary baha berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow energetika ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyň häzirki wagtda döwleti durnukly ösdürmegiň, ählumumy parahatçylygyň hem-de abadançylygyň möhüm şertleriniň biri bolup durýandygyny belledi. Şundan ugur almak bilen, dünýäniň esasy döwletleriniň biri hökmünde Türkmenistan soňky on ýylyň dowamynda maksada okgunly daşary syýasy işini alyp barmak bilen, dünýä jemgyýetçiliginiň ünsüni energiýa howpsuzlygyny üpjün etmek meselelerine çekýär.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ägirt uly uglewodorod kuwwatyna eýe bolmak bilen, ony dünýä bileleşiginiň hyzmatyna goýmaga çalyşýandygyny hem-de bu ugurda anyk ädimleri ädýändigini aýtdy. Hususan-da, tebigy gazy dünýä bazarlaryna ibermegiň eksport ugurlaryny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek hem-de giňeltmek Türkmenistanyň energetika strategiýasynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar.
Netijeli we özara ynanyşmak ýagdaýynda geçen söhbetdeşligiň barşynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Energetika Hartiýasynyň Baş sekretary Türkmenistanyň 2017-nji ýylda Energetika Hartiýasynyň Konferensiýasyna başlyklyk etmegi bilen baglanyşykly meseleleriň birnäçesini ara alyp maslahatlaşdylar.
Energiýa serişdeleriniň üstaşyr geçirilmeginiň halkara hukuk taýdan kadalaşdyrylmagy bilelikdäki işiň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde görkezildi. Munuň özi Ýewropanyň we Aziýanyň ýurtlarynyň onlarçasyny birleşdirýän Energetika Hartiýasynyň möhüm wezipeleriniň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapynyň teklibi boýunça kabul edilen BMG-niň degişli Kararnamasynyň ähmiýeti nygtaldy. Döwlet Baştutanymyz we myhman energiýa serişdeleriniň dünýä bazarlaryna iberilmeginiň howpsuzlygyny we ygtybarlylygyny üpjün etmäge gönükdirilen umumy tagallalary işjeňleşdirmegiň wajypdygyny belläp, bu ulgamda Birleşen Milletler Guramasy hem-de beýleki iri halkara düzümleri bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň wajypdygyny aýtdylar.
Energiýa ulgamynyň netijeliligini ýokarlandyrmak hem-de energiýany tygşytlamak, daşky gurşawy goramak dünýä energetikasyny mundan beýläk-de ösdürmegiň möhüm meselesi bolup durýar. Jenap Urban Rusnak Türkmenistanda bu meselä – “ýaşyl ykdysadyýete” geçmek meselesine uly üns berilýändigini nygtady.
Türkmenistanda hem-de Ýewropada, Hytaýda, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda geçiriljek halkara çäreleri sebit – Ýewropa we Günorta Aziýa ugurlarynda energiýa ulgamynda gatnaşyklary ilerletmäge ýardam eder.
Hususan-da, Aşgabatda, Brýusselde, Gonkongda we Nýu-Ýorkda – BMG-niň Baş Assambleýasynyň çäklerinde dünýä energetikasynyň durnukly ösüşiniň derwaýys meseleleri boýunça Energetika Hartiýasynyň iri forumlaryny, bilermenleriň duşuşyklaryny, ýokary derejeli halkara maslahatlaryny geçirmek meýilleşdirilýär.
Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Energetika Hartiýasynyň Baş sekretary Urban Rusnak tutuş adamzadyň bähbitlerine laýyk gelýän uzakmöhletli we netijeli hyzmatdaşlygyň üstünlikldi dowam etdiriljekdigine ynam bildirdiler.
AFK-nyň Kubogy Ugrundaky Ýaryşda “Balkan” Myhmançylykda “Dordoý” Topary Bilen Deňme-deň Oýnady
Türkmenistanyň wise-çempiony “Balkan” AFK-nyň Kubogy—2017 ýaryşynyň deslapky tapgyrynda ilkinji duşuşygyny geçirip, utulan çykdy ýaryşynyň ençeme gezek ýeňijisi bolan Gyrgyzystanyň “Dordoý” topary bilen myhmançylykda deňme-deň (1:1) oýnady.
Ilkinji sekuntlardan başlap, gyrgyzystanlylar biziň futbolçylarymyzyň derwezesine ençeme hüjümleri geçirdiler. Ýöne “Balkanyň” goragy hem-de derwezeçi Alikper Kerimowyň ussatlyk bilen oýnamagy hasaby açmak üçin hemme synanyşyklaryň öňüni aldy. Birnäçe howply pursatlary döreden biziň türgenlerimiziň yhlaslary hem garşydaş derwezebanyň şeýle oýnamagyna getirdi. Birinji ýarymda hasap açylmady.
Arakesmeden soň, Türkmenistanyň topary tizligini artdyryp, “Dordoýyň” ýarym meýdançasynda oýnamaga geçmegi başardy. Ine-de 67-nji minutda biziň hüjümçimiz Nurtagan Mämmedalyýewiň ajaýyp urgusyndan soň, pökgi derwezä girdi: “Balkan” 1:0 hasap bilen öňe saýlandy. 78-nji minutda bolsa Alişer Azizow kelle urgusyny geçirip, hasaby deňledi. Bu hasap jemleýji jürlewüge çenli üýtgemän galdy.
Şeýlelikde, 7-nji fewralda “Balkan” öz öýünde “Dordoýy” kabul eder. Bu duşuşygyň ýeňijisi indiki tapgyrda “Hosilot” (Täjigistan)- “Şahin Asmai” (Owganystan) toparlarynyň arasyndaky oýunyň ýeňijisi bilen duşuşmaga çykar.
Olimpiýa Şäherjiginde Daşary Ýurtly Sport Hünärmenleri Üçin Açyk Gapylar Güni Geçirildi
Olimpiýa şäherjiginde daşary ýurtly sport hünärmenleriniň gatnaşmagynda Açyk gapylar güni geçirildi. Bu özboluşly çäre şu ýylyň sentýabrynda paýtagtymyzda geçiriljek Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlaryna toplumlaýyn taýýarlyk görmegiň çäklerinde Milli olimpiýa komiteti tarapyndan guraldy.
Sport şäherçesi bilen tanyşlyk ýaşaýyş toplumynda ýerleşen dolandyryş merkezinden başlandy. Maslahatlar zalynda geçirilen duşuşygyň barşynda myhmanlar bolan Hytaýyň, Saud Arabystanynyň, Taýbeýiň we Gazagystanyň Olimpiýa komitetleriniň wekillerine öňde boljak Aziadanyň desgalarynyň gurluşygynyň barşy barada wideoşekiller görkezildi. Bu desgalaryň üç tapgyrda gurlandygyny we häzir tamamlaýjy tapgyrda barýandygyny ýatladýarys. Taslamasy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan başy başlanan Olimpiýa şäherjigini mart aýynda ulanmaga tabşyrmak maksat edinilýär.
Dolandyryş merkezi gözden geçirilenden soň, çärä gatnaşyjylar türgenleriň ýaşajak jaýlary bilen tanyşdylar. Daşary ýurtly myhmanlar otaglaryň gelşikliligine we bezegine ýokary baha berdiler.
Soňra Olimpiýa komitetleriniň wekilleri üçin şäherjigiň çäklerinde monorels ýodasy boýunça gezelenç guraldy. Kiçi otlynyň penjirelerinden suw çüwdürimler bilen gurşalyp alnan binalaryň we sport meýdançalaryň özboluşly binagärlik keşbiniň ajaýyp owadan görnüşleri açylýar. Myhmanlaryň guwanmak bilen synlaýandyklary ýüzlerinden äşgär göründi, olaryň ykjam telefonlarynyň wideokameralary bolsa her bir zady surata düşürmäge çalyşdy.
TDH-nyň habarçysy bilen söhbetdeşligiň barşynda Taýbeýiň Olimpiýa komitetiniň hünärmeni Wan Li Ýu Fan Aşgabadyň Olimpiýa şäherjigini täsinlik bilen deňeşdirdi. Onuň ýurdunda şunuň ýaly ägirt uly sport desgalaryny gurmak barada diňe arzuw edip bolýar. Toplumyň göwrümi we şol bir wagtda-da onuň ykjamlylygy, her bir desganyň ýerleşdirilen ýeriniň oýlanyşykly gurnalandygy, olaryň özboluşly ajaýyplygy haýrana galdyrýar diýip, myhman aýtdy hem-de Aşgabada indi Taýbeýiň wekiliýetiniň düzüminde ýene-de dolanyp gelmek üçin sentýabr aýyna sabyrsyzlyk bilen garaşjakdygyna ynandyrdy.
Kiçi otly söweş sungatlarynyň sport toplumynyň ýanynda saklandy. Bu ýerde Ýapk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň Ýerine ýetiri komitetiniň wekilleri Açyk gapylar gününe gatnaşýanlar üçin toplumlaýyn ýaryşlaryň maksatnamasynda görkeziljek sportuň görnüşleri, olary geçirmegiň wagty hem-de ýeri bilen tanyşdyrýan çäräni taýýarladylar. Oýunlaryň saýlama ýaryşlarynyň birnäçesiniň olaryň resmi açylyş gününiň öňüsyrasynda başlanjakdygyny belläp geçeliň. Futzalyň hem-de tennisiň ussatlary medallar ugrunda ýaryşlara 16-njy sentýabrda girişerler. Bu ýaryşlar Aziýala-2017-niň barşynda iň dowamlysy bolar: olar 11 gün dowam eder. Halkara oýunlaryň toplumlaýyn görnüşinde ilkinji gezek gatnaşjak göreş boýunça ýaryşlaryň ýeňijilerini hem-de baýrak eýelerini kesgitlemäge bary-ýogy iki gün (22-23-nji sentýabr) gerek bolar.
Şeýle hem myhmanlara yklym derejeli haýsy ýaryşlaryň Olimpiýa şäherjiginiň binýadynda V Aziýa oýunlarynyň öňüsyrasynda geçiriljekdigi barada habar berildi. 16-30-njy aprel aralygynda Aşgabatda sportuň üç görnüşi—agyr atletika, suwda ýüzmek hem-de kigboksing boýunça halkara ýaryşlarynyň baýraklary ugrunda güýç synanyşyljakdygyny ýatladýarys.
Soňra daşary ýurtly myhmanlar üsti ýapyk welotrege hem-de suw toplumyna baryp görüp, sport desgalarynyň hil derejesine ýokary baha berdiler. Hususan-da, Gazagystanyň Olimpiýa komitetiniň prezidentiniň geňeşçisi Bakytjan Ordabaýew bir şäherjikde birleşdirilen şeýle toplumlary heniz görmändigini belledi. Häzirki wagtda Almatyda Bütindünýä gyşky uniwersiada badalga aldy diýip, myhman aýtdy. Ýaryşlaryň guralyşynyň ýokary derejede bolandygyna garamazdan, sport desgalary tutuş şäher boýunça dürli ýerlerde gurlan, bu bolsa belli bir derejede birahatlyk döredýär. Aşgabatda Aziada-2017-niň sportuň maksatnamalaýyn görnüşleriniň ähli desgalary bir ýerde jemlenipdir. Munuň özi oýunlaryň guralyşyna, şeýle hem türgenleriň höwesjeň ýapyşmagyna oňyn täsir edýär. Olarda taýýarlyk görmäge köp wagt galýar.
Günüň ikinji ýarymynda Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň guramaçylyk komitetinde daşary ýurtly sport hünärmenleri bilen duşuşyk geçirildi. Şonda paýtagtymyzda toplumlaýyn ýaryşlary geçirmegiň guramaçylyk meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.
Türkmenabatda Maýyplar we Durmuş Goraglylygyna Aýratyn Mätäçlik Çekýän Beýleki Raýatlar Üçin Niýetlenen Ýaşaýyş Jaýynyň Gurluşygyna Başlanyldy
Lebap welaýatynyň merkezinde maýyplara we durmuş goraglylygyna aýratyn mätäçlik çekýän beýleki raýatlara niýetlenen ýaşaýyş jaýlarynyň düýbüni tutmak dabarasy boldy. Gurluşyk meýdançasynyň çäkleri baýramçylyk görnüşinde beslenipdir. Bu ýere Mejlisiň başlygy hem-de deputatlary, ýerli häkimiýet edaralarynyň, kärhanalaryň we guramalaryň ýolbaşçylary, hormatly ýaşulular, ýaşlar hem-de bu desgany bina etmek tabşyrylan Zerger demir-beton gurnama zawodynyň gurluşykçylary ýygnandylar.
4 gatly ýaşaýyş jaýynyň binýadyna pil bilen ilkinji beton garyndylary guýuldy. Bina şäheriň merkezinde welaýat keselleri anyklaýyş we maslahat beriş merkeziniň hem-de iň häzirki zaman gaýragoýulmasyz tiz kömek merkeziniň ýakynynda gurlar. Taslamada mümkinçilikleri çäkli adamlar üçin has amatly şertleriň döredilmegi göz öňünde tutuldy.
Ýaşaýyş jaýynyň howlusynda futbol, woleýbol, basketbol oýnamak üçin meýdançalar hem-de çagalaryň oýun meýdançalary gurnalar. Bu ýerde dynç almak üçin ýaşyl baglyklar ýerleşer, şu günki dabara gatnaşanlaryň oturdan ilkinji agaç nahallary ýetişer.
Daýahatyn Kerwensaraýy Fotosuratlary
Daýahatyn Kerwensaraýy Fotosuratlary
http://www.turkmenhabargullugy.com/dayahatyn-kerwensarayy-fotosuratlary/
http://www.turkmenhabargullugy.com/dayahatyn-kerwensarayy-fotosuratlary/
Dalaşgär Meretdurdy Gurbanow Aşgabatda Saýlawçylar Bilen Duşuşdy
Aşgabat şäheriniň häkimliginiň “Mekan” köşgünde saýlawçylaryň döwlet Baştutany wezipesine dalaşgärleriň biri – Daşoguz welaýatynyň häkiminiň orunbasary Meretdurdy Gurbanow bilen duşuşygy boldy. Bu ýere ýerli häkimiýet edaralarynyň ýolbaşçylary, hormatly ýaşulular, jemgyýetçilik guramalarynyň, kärhanalaryň zähmekeşler toparlarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, ýaşlar ýygnandylar.
Ýokary döwlet wezipesine raýatlaryň teklipçi topary tarapyndan hödürlenen dalaşgäriň ynanylan wekili ýygnananlara M.Gurbanowyň terjimehalynyň esasy döwürleri barada gürrüň berip, onuň oba hojalyk ulgamynda uly tejribesiniň bardygyny, iş başarjaňlygyny hem-de her bir işe jogapkärli çemeleşýändigini, eziz Watanymyzyň bähbitlerine hyzmat etmäge çalyşýandygyny belledi.
Soňra ýurdumyzyň Prezidentiniň wezipesine dalaşgär çykyş edip, saýlawlaryň öň ýanyndaky maksatnamasyny beýan etdi. Ol ýurdumyzda başy başlanan hem-de ilatymyzyň durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmäge gönükdirilen özgertmeleriň dowam etdirilmegini döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezdi.
Geljekde amala aşyryljak özgertmelere laýyklykda, energetika pudagy mundan beýläk-de ösdüriler we döwrebaplaşdyrylar. Türkmen energiýa serişdelerini ýerlemegiň bazarlaryny giňeltmäge geljekde hem uly ähmiýet berler.
Şunuň bilen baglylykda, täze döwrebap senagat kärhanalarynyň, zawodlaryň we fabrikleriň, ulag kommunikasiýalarynyň gurluşygy uly ähmiýete eýe bolýar.
Döwlet mundan beýläk hem bilim, ylym we medeniýet, ulag hem-de gurluşyk pudaklaryny ösdürmäge, bank işini kämilleşdirmäge uly üns berer.
Dalaşgär obasenagat syýasatynyň esasy wezipesiniň azyk bolçulygyny döretmekden, daýhan birleşiklerini artdyrmagyň we goldamagyň hasabyna oba hojalyk önümleriniň öndürilişini durnukly artdyrmakdan, olary täze tehnikalar bilen üpjün etmekden hem-de tutuş obasenagat toplumynyň düzümini döwrebaplaşdyrmakdan ybaratdygyny nygtaýar.
Daşary syýasat işi barada aýdylanda bolsa, Türkmenistanyň Prezidentiniň wezipesine dalaşgär özara bähbitli halkara hyzmatdaşlygyny hemmetaraplaýyn ösdürmek, döwletimiziň dünýä bileleşigindäki abraýyny has-da belende galdyrmak ýoluny dowam etmegi göz öňünde tutýar.
Özara gyzyklan bildirilen söhbetdeşligiň barşynda dalaşgär duşuşyga gatnaşyjylaryň sowallaryna jogap berip, özüniň saýlawlaryň öň ýanyndaky maksatnamasynyň saglygy goraýyş ulgamyny, köpçülikleýin sporty we bedenterbiýe-sagaldyş hereketini, medeniýeti, şypahana-sagaldyş düzümini ösdürmäge degişli käbir ugurlaryny düşündirdi.
M.Gurbanow ýygnananlara üns berip diňländikleri üçin hoşallyk bildirip, ýokary döwlet wezipesine saýlanan ýagdaýynda ähli güýç-gaýratyny hem-de ukyp-başarnygyny gaýgyrmajakdygyna, eziz Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň bähbidine tutanýerli zähmet çekjekdigine ynandyrdy.
http://www.turkmenhabargullugy.com/dalasgar-meretdurdy-gurbanow-asgabatda-saylawcylar-bilen-dususdy/
Energetika Hartiýasynyň Baş Sekretary Bilen Duşuşyk
2017-nji ýylyň 31-nji ýanwarynda Aşgabatda Türkmenistanyň Daşary işler ministri Türkmenistana iş sapary bilen gelen Energetika Hartiýasynyň Baş Sekretary jenap Urban Rusnak bilen duşuşyk geçirdi.
Duşuşygyň barşynda taraplaryň arasynda Türkmenistan bilen Energetika Hartiýasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljegi barada işjeň gepleşikler geçirildi.
Energetika ulgamynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk hem ösdürmek we bilermenleriň biri-birinden tejribe alyşmak arkaly Türkmenistan bilen bu Guramanyň arasyndaky gatnaşyklary jebisleşdirmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Aşgabatda geçirilmegi meýilleşdirilýän Energetika Hartiýasynyň 28-nji maslahatyna taýýarlyk meselelerine geçmek bilen, jenap Rusnak Türkmenistanyň Energetika Hartiýasynda başlyklyk etmegi özara bähbitli hyzmatdaşlyga goşmaça itergi berjekdigini we energiýa howpsuzlygy meselesinde global dialogyň ýola goýulmagyna ýardam etjekdigini, şeýle hem energiýa howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmek meselelerinde täze çemeleşmeleri işläp taýýarlamak üçin tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyny nygtady.
Duşuşygyň ahyrynda, energetika ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde Türkmenistanyň işjeň hereketlerini belläp, taraplar bu ugurda özara gatnaşyklary berkitmeklige ygrarlydyklaryny tassykladylar.
Saýlawçylaryň Dykgatyna
2017-nji ýylyň 2-nji fewralynda sagat 10-da Aşgabat şäher häkimliginiň “Mekan” köşgünde saýlawçylaryň Türkmenistanyň Prezidenti wezipesine dalaşgär Serdar Jelilow bilen duşuşygy bolar.
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal Welaýatyna Iş Sapary
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal Welaýatyna Iş Sapary
http://www.turkmenhabargullugy.com/
http://www.turkmenhabargullugy.com/
Onlaýn Teleýaýylym
Onlaýn Teleýaýylym Seretmek Üçin http://www.turkmenhabargullugy.com/ Web Saýtynyň Kategoriýa Bölüminden, TV'niň Üstüne Basyp Islen Kanaly Saýlaň
Onlaýn Teleýaýylym Seretmek Üçin Aşakdaky Kanallara Basyň
Hazarýaka Döwletleri Bakuda Hazaryň Hukuk Derejesi Babatda Birnäçe Meseleler Boýunça Ylalaşyk Gazandylar
Hazarýaka bäşligi Bakuda geçirilen Hazar deňziniň hukuk derejesi boýunça Ýörite iş toparynyň 48-nji mejlisinde birnäçe açyk hem möhüm ähmiýetli meseleleri ylalaşdylar, diýip Azerbaýjanyň DIM-niň orunbasary Halaf Halafow beýan etdi. Bu barada Intefaks-Azerbaýjan habar berýär.
«Hazar deňziniň hukuk derejesi baradaky Konwensiýanyň taslamasyny taýýarlamak we işläp düzmek boýunça daşary işler ministrleriniň orunbasarlarynyň derejesinde Ýörite iş toparynyň 48-nji mejlisiniň jemlerini kanagatlanarly hasaplaýarys. Mejlisde birnäçe açyk we möhüm ähmiýetli meseleler ylalaşyldy» diýip H.Halafow respublikanyň döwlet HBS-lerine habar berdi.
Bakuda 2017-nji ýylyň 25-26-njy ýanwarynda Hazar deňziniň hukuk derejesi baradaky Konwensiýanyň taslamasyny taýýarlamak we işläp düzmek boýunça hazarýaka döwletleriniň daşary işler ministrleriniň orunbasarlarynyň derejesinde Ýörite iş toparynyň 48-nji mejlisi geçirildi.
Hazarýaka Döwletleriniň Prezidentleri Astanada, DIM-leriniň Ýolbaşçylary Aşgabatda Ýygnanyşarlar
Hazarýaka döwletleriniň DIM-leriniň ýolbaşçylarynyň duşuşygy Aşgabatda geçiriler, diýip Azerbaýjanyň Daşary işler ministriniň orunbasary Halaf Halafow beýan etdi. Bu barada Interfaks-Azerbaýjan habar berýär.
«Duşuşyk Aşgabatda geçiriler. Duşuşygyň senesini kesgitlemek boýunça gepleşikler dowam edýär» diýip H.Halafow aýtdy.
Onuň aýtmagyna görä, şular ýaly çözgüt bakuda geçirilen Hazar deňziniň hukuk derejesi baradaky Konwensiýanyň taslamasyny taýýarlamak we işläp düzmek boýunça hazarýaka döwletleriniň daşary işler ministrleriniň orunbasarlarynyň derejesinde Ýörite iş toparynyň 48-nji mejlisinde kabul edildi.
«DIM-leriň ýolbaşçylarynyň duşuşygynyň netijeleriniň kanagatlanarly boljakdygyna umyt edýärin. Bu duşuşykdan soň, Astanada hazarýaka döwletleriniň Baştutanlarynyň sammitini geçirmek meýilleşdirilýär» diýip ol belledi.
OPEC-iň Nebit Sebedi 1,5 Göterim Gymmatlady
OPEC-iň nebit sebediniň bahasy 26-njy ýanwarda bir barrel üçin 52,91 dollara deň boldy. Bu görkeziji çarşenbedäkiden 0,77 dollar köpdür, diýip Trend anna güni habar berdi.
Anna güni nebitiň dünýä boýunça bahalary OPEC-iň oňaýly çaklamalarynyň netijesinde gowşak hem bolsa ýokarlanyp başlady.
12:00 wagtda çenli Brent kysymly demirgazykdeňiz nebit garyndysynyň martdaky fýuçersleriniň bahasy 0,34 göterim ýokarlanyp – barrel üçin 56,43 dollara deň boldy. WTI kysymly nebitiň martdaky fýuçersleriniň bahasy 0,41 göterim ýokarlanyp – barrel üçin 54 dollara deň boldy.
Lebapgazçykaryş Müdirligi Tebigy Gazyň Çykarylyşyny Artdyrýar
«Lebapgazçykaryş» müdirligi 2016-njy ýyly uly zähmet üstünlikleri bilen tamamladylar. Geçen ýylda müdirlik boýunça tebigy gazyň 14,9 milliard kub metri, gaz kondensatynyň bolsa 81 müň tonna golaýy çykaryldy.
«Lebapgazçykaryş» müdirliginiň guýulary düýpli we ýerasty bejeriş bölüminiň işgärleri Malaý, Kerpiçli, Bagaja, Ojak, Gazlydepe we beýleki känlerde guýularyň 32-sinde barlag hem-de abatlaýyş işlerini geçirdiler.
Müdirligiň işgärleri 2017-nji ýylda guýularyň 30-synda abatlaýyş işlerini geçirmegi meýilleşdirýärler.
Müdirligiň işgärleri tarapyndan ýerine ýetirilýän bejeriş we abatlaýyş işleri tebigy gazyň çykarylyşyny artdyrmaga düýpli goşant goşar.
Köpçülikleýin Habar Beriş Serişdeleri Üçin Maglumat
Soňky günlerde metbugatda Eýranyň milli gaz kompaniýasynyň (EMGK) ýolbaşçysy Hamid Reza Araginiň türkmen tebigy gazynyň iberilişi we şonuň netijesinde ýüze çykan «maliýe garşylyklary» baradaky mesele boýunça aýdan zatlaryna degişlilikde, Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi şu aşakdakylary belleýär.
Türkmen tarapy gazy satyn almak-satmak Şertnamasy boýunça öz borçnamalaryny doly berjaý edip, birnäçe ýyllaryň dowamynda tebigy gazyň Eýrana üznüksiz iberilmegini üpjün etdi.
Şundan tapawutlylykda, Eýranyň milli gaz kompaniýasy (EMGK) uzak wagtyň dowamynda «take or pay» – «al ýa-da töle» ýörelgesini bozup, türkmen gazyny degişli möçberde almady. Mundan başga-da, EMGK-niň şertnama boýunça maliýe borçnamalaryny ýerine ýetirmezligi netijesinde, häzirki wagtda Kompaniýanyň «Türkmengaz» döwlet konserniniň öňünde ägirt uly bergisi emele geldi.
Öň habar berlişi ýaly, «Türkmengaz» DK-nyň maliýe-ykdysady ýagdaýyna düýpli täsir edýän, degişlilikde onuň önümçilik işjeňliginiň peselmegine getirýän görkezilen borçnamalaryň netijesinde, türkmen gaz konserni eýran tarapa iberilýän gazyň möçberini çäklendirmäge mejbur boldy.
Hemmelere mälim bolşy ýaly, EMGK-niň türkmen tarapyna bolan bergileri bilen baglanyşykly meseleleri çözmek maksady bilen türkmen tarapynyň başlangyjy boýunça köp sanly gepleşikler gurnaldy we geçirildi. Şol gepleşikleriň dowamynda Türkmenistanyň gaz pudagynyň ýolbaşçylary we hünärmenleri eýran tarapynyň bergisini üzmäge gönükdirilen özara bähbitli dürli çözgütler teklipler edildi. Muňa garamazdan, gynansak-da, şular ýaly konstruktiw teklipler häzirki wagtda çenli eýran tarapyndan degişli goldaw tapmady.
Ýokarda aýdylanlardan ugur alyp, Türkmenistanyň DIM-i türkmen tebigy gazynyň Eýrana iberilişi we şunda onuň ýolbaşçylyk edýän gaz kompaniýasynyň türkmen tarapyna emele gelen bergisi bilen baglanyşykly meseleleri birtaraplaýyn tertipde beýan etmäge çalyşýan jenap Araginiň aýdanlarynyň obýektiw bolmadyk we bir taraply häsiýete eýedigini nygtaýar.
Jenap Araginiň EMGK-nyň halkara arbitraž kazyýetine ýüz tutmagynyň mümkindigi baradaky ýatlatmasyna degişlilikde, «Türkmengaz» döwlet konserniniň hem Şertnama laýyklykda şular ýaly hukuga eýedigini ýatdalýarys. Şunuň bilen bir wagtda türkmen tarapy ýüze çykan ýagdaýy kadalaşdyrmak boýunça gepleşikleri dowam etdirmäge taýýardygyny nobatdaky gezek tassyklaýar.
Türkmenistanyň DIM-niň Metbugat gullugy.
TOPH HGalkara Gaz Geçirijisiniň Gurluşygy Dowam Edýär
TOPH (Türkmenistan-Owganystan-Pakistan-Hindistan) transmilli gaz geçirijisiniň türkmen böleginiň gurluşyk işleri ýokary depginler bilen dowam edýär. Taslamanyň bu böleginiň gurluşygynyň buýrujysy bolup «Türkmengaz» döwlet konserniniň «Gaz ýataklaryny özleşdirmek we gaz turbalaryny gurmak» boýunça Müdirligi çykyş edýär. Taslama işleriniň potratçysy hökmünde «Türkmengaz» döwlet konserniniň «Türkmengazinžinerçilik we gurluşyk» müdirligi çykyş edýär. Gurluşyk-gurnama işlerini «Türkmennnebitgazgurluşyk» döwlet konserniniň «Marynebitgazgurluşyk» müdirligi ýerine ýetirýär.
Häzirki wagtda gaz geçirijiniň 208 müň metrinden gowragynda barlag we ölçeg işleri tamamlandy. Şeýle hem 7 müň metr uzynlykdaky bölekde 1420 millimetrlik turbalaryň kebşirleme we birleşdirme işleri tamamlandy. Turbalaryň birigýän ýerlerini izolirlemek, garymlary gazmak, turbalary çekmek boýunça işler dowam edýär.
Mundan başga-da, gaz geçirijiniň bütin dowamynda geçjek barlagçy ýolunyň gurluşygy amala aşyrylýar. Bu işi «Marynebitgazgurluşyk» trestiniň 4-nji mehanizirlenen işleriniň ýöriteleşdirilen edarasynyň 1-nji awtomobil kärhanasy alyp barýar. Köp sanly ýük tehnikalarynyň kömegi bilen olar çägeleri daşamak we ýoluň birinji örtügini ýazmak üçin ony taýýarlamak, şeýle hem ýoly suwa garşy durnukly hala getirmek boýunça işleri ýerine ýetirýärler. Taslama laýyklykda, ondan soňra toprak örtügini ýazmak meýilleşdirilýär.
Gaz geçirijiniň talaba laýyk işlemeginde barlagçy ýolunyň örän uly ähmiýeti bardyr. Ol gaz desgasynyň, ýerasty kömekçi ulgamlaryň we önümçilik desgalarynyň işine gözegçilik etmäge, şeýle hem gaz geçirijiniň galan böleginiň gurluşygy üçin gurluşyk materiallaryny eltmäge niýetlenendir. Ýoluň ini ýedi metrden gowrak bolup, ol Owganystan bilen serhede çenli gaz geçirijiniň türkmen böleginiň bütin dowamynda uzalyp gider.
Parahatçylygyň we durnuklylygyň taslamasy ady alan TOPH magistral gaz geçirijisiniň gurluşygy Türkmenistanyň taryhyna altyn harplar bilen ýazylar. Ol günorta-gündogar Aziýa ýurtlaryna «mawy ýangyjy» uzakmöhletleýin ibermäge mümkinçilik berer. Bu bolsa sebitiň ykdysady taýdan ösmegine, onuň durmuş abadançylygynyň ýokarlanmagyna goşandyny goşar.
Saglygy Goraýyş, Sport, Syýahatçylyk
Saglyk we raýatlaryň sagdyn durmuş ýörelgeleri hakyndaky alada diňe bir döwlet maksatnamalarynda, Türkmenistanyň Kanunlarynda, lukmançylyk edaralarynyň, sport desgalarynyň giň möçberli gurluşygynda we şypahana, dynç alyş ulgamynyň ösdürilmeginde däl, eýsem, jemgyýetçilik durmuşynda, adamlaryň ruhy we medeni derejesiniň ýokarlanmagynda, milli ykdysadyýetimiziň ekologiýa taýdan ösüşinde öz beýanyny tapýar. Hut şu ýörelgeler we gymmatlyklar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan syýasatynyň esasyny düzýär.
Ýurdumyzda ilatyň sagdynlygyny üpjün etmek, bedenterbiýe we sport hereketini ösdürmek, syýahatçylyk mümkinçiliklerini durmuşa geçirmek halkara gatnaşyklarynyň üsti bilen amal edilýär. Döwlet Baştutanymyzyň bu möhüm üç strategik ugry Türkmenistan üçin wajyp hasaplanylýan “Aziada—2017-niň” taslamasynda bir bütewi görnüşi emele getirdi.
Hormatly Prezidentimiz Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmeginiň Bitarap ýurdumyz üçin has-da ähmiýetlidigini belläp, bu oýunlaryň ilatyň bedenterbiýe hem-de sort bilen köpçülikleýin meşgullanmagy berk bedenli ýaş nesilleriň terbiýelenmegi we ýokary derejeli türgenleriň taýýarlanmagy üçin zerur şertleri üpjün etjekdigini nygtaýar. Aziada milli sporty dünýä derejesine çykarmakda möhüm orun eýeleýär. Hut şonuň üçin hem bu ugurda alnyp barylýan işleri milli däp-dessurlar we myhmansöýerlik ýörelgeleriniň biziň günlerimize ýetip gelen derejesiniň esasynda guramalydyr.
2016-njy ýyl üçin saglygy goraýyş, sport we syýahatçylyk babatdaky teswirlemäni has ähmiýetli wakalardan başlamak ýerlikli bolar.
5-nji maýda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 500 günlük dabaraly atly ýörişe badalga berdi. Ol Türkmenistanyň ähli sebitlerinden geçip, Aziada—2017-niň açylýan gününde paýtagtymyzyň Olimpiýa şäherjiginiň baş meýdançasynda tamamlanar. Bu waka bilen birlikde, Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň başlanjak senesiniň sanawy ýola goýuldy.
Dabaraly çäre 2007-nji ýylda ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawuna girizilen we ady rowaýata öwrülen Parfiýa galasy bolan “Nusaý” döwlet taryhy-medeni goraghanasynda geçirildi. Indi on ýyllyklaryň dowamynda bu taryhy ýadygärlik diňe bir dünýäniň alymlarynyň däl, eýsem, köp sanly syýahatçylaryň ünsüni özüne çekýär.
Geçen ýylyň maý aýynyň başlarynda Türkmenistana daşary ýurtly myhmanlaryň ýüzlerçesi, şol sanda Aziýa Olimpiýa Geňeşiniň baştutany şeýh Ahmad Al Fahad Al Sabah, Aziýa Olimpiýa Geňeşine agza ýurtlaryň, daşary ýurtlaryň iri habar beriş serişdeleriniň birnäçesiniň wekilleri geldi.
Gadymy galanyň ýanynda gurnalan sahnalaşdyrylan çykyşlarda dabaranyň taryhy pursatlary janlandy. Hormatly Prezidentimiz dabara gatnaşyjylaryň öňünde çykyş etmek bilen, atly ýörişiň halkymyzyň baý medeni, milli mirasynyň, däp-dessurlarynyň we häzirki döwürde ýeten derejesiniň hem-de gazanan üstünlikleriniň aýdyň nyşanyna öwrüljekdigine ynam bildirdi.
Bu ýerden Türkmenistanyň Döwlet baýdagyny, Aziýa Olimpiýa Geňeşiniň baýdagyny we oýunlaryň alawuny göterip, 17 atly ýurdumyzyň ähli welaýatlary boýunça dabaraly ýörişe rowana boldular. Atlylar her welaýatda 100 gün bolup, onuň taryhy-medeni ýadygärliklerine we ajaýyp ýerlerine baryp görýärler. Dabaraly atly ýörişiň geçişi bilen tanyşmaga mümkinçilik berýän telegepleşikler we makalalar taýýarlanylýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda işlenip taýýarlanylan Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň strategiýasy döwletimizi dünýäniň ýokary ykdysady görkezijileri we ilatyň aňrybaş abadançylygy bolan kuwwatly ýurtlaryň hataryna çykarmak baradaky wezipeleri goýýar. Şu maksat bilen amala aşyrylýan çäreler döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda ýurdumyzyň ilatynyň saglygyny baş baýlyk hasaplaýan saglygy goraýyş ulgamynda ýaýbaňlandyrylan ähli özgertmeleriň esasyny düzýär.
Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, häzirki zaman tehnologiýalaryny, täze ylmy açyşlary, tutuş dünýäde keselleriň görnüşleriniň üýtgemegini nazara almak bilen, ilata edilýän lukmançylyk hyzmatlaryny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak baradaky başlangyçlar oňyn işläp taýýarlamalaryň we täzeçil usullaryň esasynda saglygy goraýyş ulgamynyň ösüşini şertlendirdi.
2016-njy ýylda gurlup, ulanmaga berlen saglygy goraýyş desgalarynyň döwrebap derejede enjamlaşdyrylyşy we ýurdumyzyň ähli künjeklerinde iri bejeriş-öňüni alyş edaralarynyň gurluşygy munuň aýdyň subutnamasydyr.
27-nji maýda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow deňiz ýakasyndaky syýahatçylyk zolagynda “Awaza” döwrebap şypahananyň we Türkmenbaşy şäherinde köpugurly hassahananyň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdy.
Awazada gurulmagy meýilleşdirilen täze şypahana birbada 200 adamy kabul eder. Dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň iň täze lukmançylyk enjamlary bilen üpjün ediljek ýöriteleşdirilen bölümler bejeriş-dikeldiş hyzmatlarynyň giň ugurlaryna, dürli keselleri, şol sanda dem alyş ýollarynyň, daýanç-hereket ugurlarynyň, nerw ýürek-damar ulgamlarynyň näsazlyklaryny anyklamaga niýetlenendir.
Şypahanada fizioterapiýa, bejeriş bedenterbiýesi, rentgen, ultra ses barlaglary, elektrokardiografiýa, elektroterapiýa, bejeriş owkalama otaglary, kliniki barlaghana we beýlekiler hereket eder.
Dikeldiş merkeziniň birinji gatynda çagalar we ulular üçin howzy bolan gidroterapiýa bölümi, deňiz we mineraly suwy bolan wannaly otag, parafin, ozokerit, bejeriş ähmiýeti bolan palçyk hem-de Mollagara kölünden getirilen dermanlyk palçyk bilen bejeriş ýola goýlar. Daýanç-hereket ugurlarynda näsazlygy bolan näsaglar, şikesli ýa-da opeasiýa geçiren näsaglar üçin howza girmek we ondan çykmak üçin ýöriteleşdirilen gurallar göz öňünde tutuldy. Olar üçin ýaşaýyş otaglary, bejeriş gimnastikasy bolan zallar degişli derejede enjamlaşdyrylar.
Taslamada saunasy we galoterapiýa otagy bolan SPA –salonlary göz öňünde tutuldy. Otagyň içine ýörite köpgatly duz örtügi düşeler. Bu usul ýerasty duzly gowaklaryň şertlerine laýyk gelýän mikrohowany döretmäge esaslanýar.
Şypahanada howa bejerişi, balneofizoterapiýa, iňňe refleksoterapiýa bilen bir hatarda, türkmen topragynda bitýän dermanlyk ösümlikler ulanylýan fitoterapitýa usulyna aýratyn ähmiýet berler. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikler” atly düýpli ylmy işinde köp ýüzýyllyklaryň dowamynda milli tejribede işjeň peýdalanylýan dermanlyk ösümlikleriň aýratynlyklary beýan edilýär.
Mundan başga-da, näsaglaryň wagtlaryny peýdaly geçirmegi üçin tennis, bilýard oýunlaryna niýetlenen sport zallary, çagalar üçin sport zaly bar. Toplumyň çäginde açyk howuz, çaýhana, futbol, basketbol we tennis oýnamaga niýetlenen sport meýdançalary ýerleşer. Şypahanany 2018-nji ýylyň iýun aýynda ulanmaga bermek meýilleşdirildi.
Şeýle hem Awazada köpugurly sport toplumynyň gurulýandygyny bellemeli. Onuň düzüminde sport oýunlary üçin arena, ýüzülýän howuzlar, şol sanda dürli beýikliklerden bökmäge niýetlenen enjamlar, başa-baş söweş üçin niýetlenen aýratyn bina, hokkeý we buzda figuralaýyn typmak üçin meýdança hem-de 2500 orunlyk tomaşa münberleri bolan iki gatly Buzly köşk bolar.
Täze hassahana barada aýdylanda bolsa, onuň düzümine iç keselleri bölümi, hirurgiýa, akuşer, ginekologiýa, çaga hirurgiýasy, trawmotologiýa, urologiýa, kardiologiýa, onkologiýa, ýiti zäherlenme we gemodializ ýaly ugurlar girer. Mundan başga-da, bu ýerde fizioterapiýa, funksional anyklaýyş, tiz kömek, gan banky, barlaghana, kislorod gurnamasy we beýlekiler göz öňünde tutuldy.
Türkmenabatda 836 orunlyk täze iri saglygy goraýyş merkezi gurulýar. Döwrebap, köpugurly hassahananyň halkara ähmiýeti bolup, onda ýokary hünärli lukmanlaryň işlemegi üçin ähli zerur şertler döredilýär. 2016-njy ýylyň iýul aýynda döwlet Baştutanymyz ýaşaýyş jaý toplumy bolan lukmançylyk şäherjiginiň gurluşygyna badalga berdi.
Paýtagtymyzda giň möçberli lukmançylyk ulgamyny döretmek işleri dowam edýär. Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününiň bellenilýän senesi bolan 21-nji iýulda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Aşgabatda birbada dört desganyň açylyş dabarasy boldy. Olar Morfologiýa merkezinden, Halkara newrologiýa merkezinden, Jemgyýetçilik saglygy we iýmit merkezinden hem-de Aýratyn howply keselleriň öňüni alyş merkezinden ybaratdyr.
Berzeňňide ýerleşýän we Halkara lukmançylyk merkezleri müdirliginiň düzümine girýän Halkara newrologiýa merkezi ýurdumyzyň esasy ylmy-barlag we bejeriş-anyklaýyş merkezi bolmak bilen, newrologiýa we garyşyk ugurlar boýunça islendik wezipeleri çözmäge ukyplydyr.
Bu ýerde çagalarda we ulularda newrologiýa kesellerini bejermek üçin ähli zerur şertler döredildi. Merkez birbada 120 näsagy kabul edip bilýär. Bölümleriň hemmesi dünýä ölçeglerine kybap gelýän enjamlar, şol sanda magnit-rezonans terapiýany, ultrases we beýleki bejeriş-anyklaýyş barlaglaryny geçmäge, beýni gan aýlanyşynyň ýiti bozulmalaryny, arka beýniler kesellerini bejermäge mümkinçilik berýän enjamlar bilen üpjün edildi.
Maslahat beriş-anyklaýyş bölüminiň hünärmenleri ýiti hroniki keseli, merkezi we çetki nerw ulgamynyň keselleri bolan näsaglary barlamak hem-de olara ýokary derejeli lukmançylyk kömegini bermek işlerini alyp bararlar.
Bu ýerde keseli takyk anyklamakdan başlap, näsaglaryň çalt sagalmagyny kesgitleýän bejerginiň iň gowy ugruny kesgitlemek işleri başlanýar. Bölümde newrologiýa we neýrohirurgiýa boýunça ýokary bilimli hünärmenler işleýär. Otonewrolog lukmanyň otagynda beýni gan aýlanyşygynyň bozulmalarynyň, neýroinfeksiýa hem-de beýleki patologiýalaryň dürli görnüşlerinde gulak nerwine zeper ýetmäniň derejesini anyklamak we kesgitlemek üçin barlag (audiometriýa) geçirilýär. Bu keseller gulaklarda sesiň bolmagy, eşitmegiň peselmegi, başyň aýlanmagy ýaly ýagdaýlarda jemlenýär. Barlag geçirmek üçin ykjam kompýuterli “SentieroAdvanset” (“Happersberg” german kompaniýasy) enjamy hem-de eşidiş enjamlaryny sazlamaga mümkinçilik berýän, programmalaşdyrýan enjamly “Maxi Sound Shelter” audiometriki otagy niýetlenendir.
Nemes işläp düzüjileri bu ýerde oturdylan enjamlary adaty barlaglardan başga-da, ýörite otonewrologik barlaglary: wideookulografiýa — gözleriň göreçleriniň hereketlerini grafiki hasaba almaga esaslanan; stroboskopiýa -bogaza zeper ýetmeleri kesgitlemek usuly bolup, olar insult keselli hassalarda newrologik anyklaýşy kesgitlemek üçin örän möhüm bolup durýar; timpanometriýa-aralyk gulagyň newrologik we otolaringologiki patologiýasyny anyklamak usuly; stabulometriýa –daýanç-hereket ediş, nerw ulgamy, westibulýar we görüş seljerijiler tarapyndan bozulmalary kesgitlemek bolup durýar. Bu usullaryň ulanylmagy çylşyrymly newrologik keselli hassalarda anyklaýyş geçirmäge hem-de dikeldiş bejergisiniň netijeliligine gözegçiligi amala aşyrmaga mümkinçilik berýär.
Ýokary tehnologik german enjamlary bilen üpjün edilen oftalmolog – göz lukmanynyň otagynda gözüň içiniň damarlaryny barlamak, gözüň içki basyşyny näsag üçin howpsuz usulda ölçemek üçin ähli mümkinçilikler bar. Ýörite abzal – kompýuter perimetri näsagyň gözüniň görşüni barlamak üçin niýetlenip, onuň netijeleriniň kesgitlenmegi patologik keseliň ýagdaýy barada düşünje berýär.
Endoskopik barlaglar anyklaýyş bölüminde otaglaryň enjamlaşdyrylyşy ünsüňi özüne çekýär. “Siemensiň” önümi bolan “Asuson S3000” ultrasesli köpugurly enjam bir wagtyň özünde barlaglaryň üç görnüşini geçirmäge mümkinçilik berýär. Olar reňkli şekili almak mümkinçiligi bilen kelle beýniniň böleklerinde takyklygyň ýokary derejesini barlamakdan ybaratdyr. Şeýle hem ulgamyň serişdeleri adaty doppler düzgünlerini (2D, 3D, 4D) peýdalanmagyň çäklerinden daşary çykmaga hem-de damarlaryň gysylma derejesini, gan akyşynyň tizligini kesgitlemäge, kelle beýnisini iýmitlendirýän uky we oňurga damarlarynda aterosklerotik dykyzlygy ýüze çykarmaga mümkinçilik berýär.
“Siemensiň” öňdebaryjy tehnologiýalary ýüregiň bir urgusynyň dowamynda ýüregiň üç ölçegli şekilini özgerdýän we döredýän tehnologiýaly ultrasesli skanerde jemlenendir. Endoskopiýa otagy “FUJINON” ýapon şereketiniň abzallary bilen üpjün edilip, olar Bluray/DVD görnüşde ýazgy geçirmäge we ýokary takyklykdaky şekili almaga mümkinçilik berýär.
Rentgen anyklaýyş bölüminde magnit-rezonans tomografiýasy hem-de angiografiýasy babatda innowasion tehnologiýalar hereket edýär.
Hususan-da, bu ýerde Türkmenistanda ilkinji gezek “Siemensiň” 3 Tesla magnit meýdanly iň täze magnit-rezonans tomografy oturdyldy. Bu enjamyň birnäçe aýratynlyklary bolup, has ownuk şekilleri görmeklikde mümkinçiligi iki esse ýokary bolup, kelle beýni dokumasynyň üýtgemelerini, irki döwürdäki gan ýetmezçilik, sowuklama, ownuk zeperlenme ojaklary, çylşyrymly damar kesellerini has takyk anyklamakda ähmiýeti uludyr.
Bu enjam magnit meýdanynyň dartgynlylygynyň ýokarylygy sebäpli barlagy iki esse tizleşdirilen ýagdaýda geçirmäge ukyplydyr. Mysal üçin, tutuş merkezi nerw ulgamyny barlamak üçin 10 minutdan hem az wagt gerek bolýar.
Angiografiýa bölüminiň rentgen-endowaskulýar otagynda “Siemensiň” ýene-de bir täsin enjamynyň – täze angiografyň işi hereket edýär. Bu enjam ýurdumyzda ilkinji gezek anyklaýyş gullugynyň ygtyýaryna gelip gowuşdy. Bu enjamyň kömegi bilen, kelle beýni gan damarlaryny görmek we olara baha bermek bolýar. Ol ýörite ulgama birigip, kelle beýniniň dokumalarynyň gan aýlanyşygynyň umumy göwrümine baha bermek bolýar.
Şunuň ýaly köpugurly enjamyň ulanylmagy kelle beýniniň gan aýlanyşygynda ýiti bozulmalara getirip biljek keselleri irki döwürde ýüze çykarmakda uly ähmiýete eýe bolup durýar. Ahyrky netijede bu ýokary hilli bejerişiň täze netijeli usullaryny işläp taýýarlamaga ýardam edýär.
Operasiýa bölümleriniň her birinde neýrohirurgiki operasiýalarynyň dowamynda nerw damarlarynyň geçirijiligine we olaryň bitewüligine gözegçilik edip, ysmaz ýaly gaýra üzülmeleriň hem-de beýleki newrologik bozulmalaryň öňüni almaga ýardam berýän intraoperasion neýromonitoring ulgamy oturdyldy.
Hirurgiýada täze söz bolan “Siemensiň” “Cios Alpha” ykjam ulgamy entek dünýäniň lukmançylyk tehnikalarynyň sanawyna girip ýetişmese-de, eýýäm biziň ýurdumyzda ulanyp başlandy. Bu enjamyň kömegi bilen, operasiýa döwründe ýörite serişde ulanmazdan, patologiki ojagyň damar üpjünçiliginiň ýerleşýän ýerini kynçylyksyz tapyp, anyk kesgitläp bolýar. Ulgam uly synlaýyş meýdanly takyk şekili alyp bilýär hem-de ýokary aralaşmak ukybyna eýedir, munuň özi dowamly we çylşyrymly operasiýalar üçin örän möhümdir.
Fizioterapiýa bölüminde bar bolan enjamlaryň kömegi bilen insultdan soňky ýagdaýda daýanç hereket ulgamynyň bozulmalary we hereket durnuksyzlygy bar bolan näsaglarda dik ýagdaýda howpsuz durmagy, deňagramlylygy saklamagy hem-de hereket sazlaşygy üçin maşklary geçirilip, näsagyň dikeldiş döwrüniň gysgalmagyna getirýär.
Döwlet arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna garşy göreşmek gullugynyň Jemgyýetçilik saglygy we iýmit merkezi innowasion kärhana bolup, onuň işi durmuş hem-de biologik şertleriň ilatyň saglygyna täsir etmegi, umuman, ekologiýa taýdan arassa azyk tehnologiýalaryny we sagdyn iýmitlenmek kadalaryny işläp taýýarlamagy babatda ylmybarlaglary geçirmäge gönükdirilendir.
Merkez döwrebap barlaghana hem-de lukmançylyk enjamlary bilen üpjün edildi, munuň özi onuň işinde amaly we ylmy-barlag hem-de tejribe-önümçilik wezipelerini çözmek üçin öňdebaryjy usullary peýdalanmaga mümkinçilik berýär.
Merkeziň işiniň esasy ugurlary bioindikasiýa usullarynyň esasynda daşky gurşawa gözegçilik etmekden, azyk önümlerine, şol sanda daşary döwletlerden ýurdumyza getirilýän azyklyk harytlaryna yzygiderli gözegçilik etmekden, arassaçylyk kadalaryny, kesellere garşy göreşmegiň ylmy taýdan esaslandyrylan düzgünlerini işläp taýýarlamakdan ybaratdyr.
Binada aýratyn howply ýokanç keselleriniň ýaýramagyna garşy göreşmek, azyk önümlerini we olary gaplamak üçin serişdeleriň döwlet hasaba alyş, bazarlara gözegçilik barlaghanasy, ýöriteleşdirilen azyk barlaghanalary, daşky gurşaw, zähmet, jemagat we radiasion gigiýena, toksikologiýa, bakteriologiýa, wirusologiýa, parazitologiýa, epidemiologiýa hem-de immuno biologik serişdeleriniň merkezi ammary bolan immunologiýa bölümleri bar.
Merkeziň hünärmenleri azyk önümleriniň hili hem-de howpsuzlygy, ekologiýa-biologiýa gurşawy, azyk önümleri we suw bilen bagly bolan keselleriň öňüni almak babatda barlaglary geçirýärler, şeýle hem ýokanç keselleriň çeşmelerini kesgitlemek üçin wiruslary, bakteriýalary hem-de parazitleri öwrenýän ylymlaryň belli bir ugurlary boýunça işleri amala aşyrýarlar.
Bu edaranyň işe girizilmegi bilen döwrebap we ylmy-tehniki çemeleşmeler arkaly “Türkmenistanda ýokanç däl keselleriň öňüni almak we olara garşy göreşmek boýunça Aşgabat Jarnamasynda kesgitlenen wezipeleri 2014-2020-nji ýyllarda ýerine ýetirmegiň milli maksatnamasyny”, “Türkmenistanyň ilatynyň sagdyn iýmitlenmeginiň 2013-2017-nji ýyllar üçin milli maksatnamasyny” hem-de “Türkmenistanda 2003-2020-nji ýyllar üçin ummun-öňüni alyş milli maksatnamasyny” ýokary guramaçylykly amala aşyrmak üçin uly mümkinçilikler açyldy.
Wiruslary öwreniş bölüminde oturdylan innowasion barlaghana enjamlary referens barlaghanasy bilen bilelikde gysga wagtyň içinde wiruslary anyklamaga mümkinçilik berýär, şeýle hem bu ýerde wiruslary howpsuz saklamak üçin awtomatlaşdyrylan ulgamly biobank döredildi.
Mälim bolşy ýaly, Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy ýurdumyzda ýokanç wiruslaryň käbiriniň ýokdugyny ykrar etdi. Ynha, eýýäm ençeme ýyl bäri ýurdumyzda gyzamyk we garamyk keselleriniň hasaba alnan ýagdaýlary bolmady. Bularyň hemmesi saglygy goraýyş ulgamynda döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda yzygiderli geçirilýän işleriň netijesidir.
Soňky döwürde daşary ýurtlarda grippiň wiruslary özgerýär, keseli döredijileriň täze görnüşleri peýda bolýar, olaryň tiz ýaýramak howpy emele gelýär. Täze barlaghana bolsa ştammlary ýokary derejede we gysga wagtda kesgitlemek mümkinçiliklerine eýedir.
Ozallar şeýle barlaglar köp wagty talap edýärdi. Häzirki döwürde öňdebaryjy tehnologiýalar netijesinde olar awtomatik usulda tiz, ýokary hilli we anyk ýagdaýda amala aşyrylýar. Germaniýanyň ugurdaş barlaghanalarynyň binýadynda taýýarlyk geçen hünärmenler täze maglumatlar we programmalar esasynda alnan maglumatlary işläp taýýarlaýarlar.
Şeýle hem täze merkeziň düzüminde waksina we immunobiologiýa serişdeler ammarlary bar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda işlenip düzülen “2003—2020-nji ýyla çenli döwür üçin immuno öňüni alyş Milli maksatnamasynyň” çäklerinde, ýurdumyzda dürli agyr ýokanç keselleriň öňi alyndy we birnäçe keseller düýbünden ýok edildi. Çagalara 11 kesele garşy ýokary hilli waksinalar bilen öňüni alyş sanjymlary mugt geçirilýär.
Ýurdumyza gelýän sanjym we immunobiologiki serişdeleri “sowuklyk zynjyrynyň” talaplaryny doly berjaý edip, ammara kabul etmek, saklamak we daşamak üçin ähli zerur bolan şertler döredildi.
Morfologiýa merkezinde lýuminessent mikroskopiki hem-de immunogistohimiki barlaglaryň usullarynyň ornaşdyrylmagy howply çişleriň antigenlerini kesgitlemekde aýratyn orun eýeleýär. Munuň özi çiş kesellerini anyklamak işini täze derejä çykarar. Morfologiki barlaglar keseli anyklamakda iň ygtybarly usul hökmünde keseli bejeriş usulyny saýlap almaga ýardam berýär. Bu merkeziň okuw düzümine Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň Okuw-barlag bölümi girýär. Ol adam anatomiýasy, topografiki anatomiýa we operatiw hirurgiýa kafedrasyndan, patologo-anatomiýa hem-de kazyýet lukmançylygy hukuk kafedrasyndan ybaratdyr.
Talyplaryň sapaklary üçin bu ýerde adamyň anatomiki gurluşyny öwrenmek üçin 3D ekranly interaktiw diseksion stollar bar.
Adamyň bedeniniň anatomiýasynyň anyk görkezilmegi hem-de nusgalaryň sany bu enjamyň täsin aýratynlygy bolup durýar. Kuwwatly tehniki düzümi hem-de programma üpjünçiligini özünde jemleýän bu önüm örän kämil tehnologiýany hödürleýär.
Bogunlaryň hem-de muskullaryň hereketlerini, ýüregiň we gan damarlaryň işini, aýry agzalary dürli ölçeglerde ulaldyp ýa-da kiçeldip, olary üç tekizlikde böleklere bölüp, öýkeniň ýa-da bagryň her segmentiniň işini yzarlap syn edip bolýar. Şeýle hem animasiýa görnüşinde bedeniň hereketini görkezmek bolýar. Mundan başga-da, bu anatomiki, diseksion stolda agzalaryň käbir, dogabitdi ýetmezçiliklerini modelirlemek hem-de olaryň mehanizimlerini öwrenmäge mümkinçiligi bardyr.
Elektron mikroskopiýa barlaghanasynda elekrton -mikroskopiýa barlag usulynyň esasynda işleýän enjam ornaşdyrylypdyr. Ol operasiýa wagtynda näsaglardan anyklaýyş we bejeriş maksady bilen, içki agzalardan we dokumalardan has ýuka kesimleri taýýarlap, öýjük derejesinde näsaglaryň kesellerini dogry we öz wagtynda kesgitlemekde wajyp barlag usuly bolup durýar.
Häzirki döwürde bu barlag usuly onkomorfologiýada, wirusologiýada öýjükleri, bakteriýalaryň we wiruslaryň has kiçi görüp bolmaýan öýjükleriň içki gurluşlaryny öwrenmekde möhüm barlag usuly bolup durýar. Ol elekrton-mikroskopiýa barlag usuly bilen onkomorfologiýada täze döremeleriň gistogenezini anyklamakda ulanylýar, bu bolsa öz gezeginde onkologiki keselleri bejermekde we öňüni almakda wajyp bolup durýar.
Aýratyn howply ýokanç keselleriň öňüni alyş merkezi, Jemgyýetçilik saglygy we iýmit merkezi ýaly, ýurdumyzyň döwlet arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna garşy göreş gullugynyň düzümini innowasion derejede ösdürmäge ýardam eder. Bu merkeziň esasy maksady Türkmenistanyň çäginiň aýratyn howply karantin ýokançlaryň getirilmeginden we ýaýradylmagyndan goramakdan ybaratdyr. Gorag işleri ygtybarly we döwrebap usullar arkaly geçirilýär.
Bu ýerde oturdylan enjam innowasion tehnologiýalar esasynda işleýär. Hünärmenler gen-molekulýar ylmynda iň soňky gazanylanlara esaslanyp, mikrop öýjüginiň doly nukleotid yzygiderliligini kesgitleýär. Bu bolsa ýokanç keseli döredijileriň näbelli görnüşleriniň genetiki gurluşyny anyklamaga ýa-da genomy belli bolan ýokanç kesel döredijileriň genetiki aratapawudyny, gelip çykyşyny we ýaýraýşyny seljermäge mümkinçilik berýär.
Geçen ýyllaryň iş tejribesinde barlaga getirilen nusgalar birnäçe günüň dowamynda bakteriologiki usulda barlanyp, morfologiki taýdan kesgitlenilýärdi. Häzirki wagtda bolsa täze merkezde, döwrebap enjamyň kömegi bilen, ýokanç kesel döredijileriň nukleotid yzygiderliligini birnäçe sagadyň dowamynda kesgitläp bolýar.
Şeýle-de bioinformatiki usullary ulanyp, mikroorganizmleriň täze genotiplerini ýüze çykaryp we olar zerarly emele gelýän keselleriň öňüni almak boýunça netijeli çäreleri işläp taýýarlamak mümkinçiligi döreýär.
Saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynyň işgärleriniň güni mynasybetli paýtagtymyzda ýaýbaňlandyrylan baýramçylyk dabaralaryna nemes professor-lukmanlary gatnaşdylar. Olar Türkmenistana ýygy-ýygydan gelmek bilen, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça bu ulgamda türkmen-german hyzmatdaşlygynyň işjeň ösdürilýändiginiň şaýady bolýarlar.
Lukmançylyk bilermenleri we GFR-iň Ýewropa lukmançylygynda öňdebaryjy hasaplanylýan iri ylmy-kliniki merkezleriniň hünärmenleri türkmen lukmanlary bilen tejribe alyşmak, Ýewropanyň iň kämil anyklaýyş we bejeriş tejribesini öwrenmek maksady bilen, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan özgertmelere işjeň çekilýärler. Şeýle gatnaşyklarda ýokary tehnologiýaly täzeçil ýörelgeler gürrüňdeşligiň esasyny düzýär. Munuň özi döwlet Baştutanymyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň öňünde goýýan wezipelerini üstünlikli çözmegiň möhüm şerti bolup durýar.
2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda Germaniýanyň saglygy goraýyş Federal ministrliginiň wekilleriniň, ýokary tehnologiýaly lukmançylyk enjamlaryny taýýarlaýan iri kompaniýalaryň bilermenleriniň, şeýle hem GFR-iň dürli şäherleriniň iri alym-professorlarynyň gatnaşmagynda VI Türkmen-german lukmançylyk forumy geçirildi. Oňa türkmen tarapyndan döwlet düzümleriniň we ylmy-kliniki merkezleriň, şypahana-sagaldyş edaralarynyň ýolbaşçylary, hünärmenleri, Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň professor-mugallymlary gatnaşdylar. Saglygy goraýşyň dürli ulgamlarynda, hususan-da, süýji diabeti, çagalarda we ulularda çiş kesellerini bejermekde, endokrinologiýa we fizioterapiýa ulgamynda bar bolan işläp taýýarlamalarda ulanylýan netijeli usullar barlaglar hem-de ýetilen sepgitler boýunça netijeli pikir alyşmalar boldy.
Bellenilişi ýaly, häzirki döwürde ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamyna bejerişiň täze usullary, tehnologiýalary we kämil enjamlar ornaşdyrylýar. Döwrebap ylmy-kliniki erkezler, häzirki zaman tehnikalary bilen üpjün edilen bejeriş-öňüni alyş edaralary gurulýar.Ýeri gelende aýtsak, ornaşdyrylýan enjamlaryň agramly bölegi bu ugurda öňdebaryjy hasaplanylýan GFR-de öndürilen enjamlardyr. Netijeli hyzmatdaşlyk türkmen lukmanlaryna bejerişiň, öňüni alyşyň, anyklaýşyň komisiýallaryny peýdalanmaga mümkinçilik berýär. Munuň özi Ýewropanyň öňdebaryjy hünärmenleri bilen yzygiderli gatnaşyklary netijesinde amal boldy.
20-22-nji iýulda Aşgabatda “Saglyk—2016” Halkara sergisi we ylmy maslahat geçirildi. Sergä dünýäniň 42 ýurdundan lukmançylyk ulgamynyň dürli ugurlary boýunça hünärmenler gatnaşdylar. Türkmenistanyň ministrlikleriniň, pudak edaralarynyň we şypahanalaryň diwarlyklary bilen bir hatarda bu ýerde formasewtika önümlerini, lukmançylyk enjamlaryny we sarp ediş serişdelerini öndürýän, saglygy goraýyş ulgamynda dürli hyzmatlary ýerine ýetirýän kompaniýalaryň bölümleriniň 240-sy görkezildi. Ýewropa ýurtlaryndan bu sergä 126 kompaniýa gatnaşdy.
Gatnaşyjylaryň hatarynda, şeýle hem Sport baradaky döwlet komiteti, Syýahatçylyk baradaky döwlet komiteti hem-de V Aziýa oýunlaryna taýýarlyk görmek boýunça ýerine ýetiriji komitet bar.
Myhmanlar köpçülik netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek we giňeltmek barada gyzyklanma bildirýändiklerini aýdyp, Türkmenistanyň Baştutanyna saglygy goraýyş ulgamynda alyp barýan syýasatynyň netijelidigini bellediler. Bu syýasat öňdebaryjy tehnologiýalary, iň täze ylmy we önümçilik işläp taýýarlamalary hem-de köpçülikleýin keselleriň öňüni alyş işlerini utgaşdyrýar, bedenterbiýe-sagaldyş hereketi onuň möhüm düzüm bölegi bolup durýar.
“Sagdynlyk we bagtyýarlyk” şygary astynda däp bolan sport we wagyz ediş çäreleriniň biraýlygy 5-nji aprel — 5-nji maý aralygynda geçirildi, onuň maksatnamasynda onlarça ýaryşlar guraldy. Aziada—2017-niň maksatnamasyna girizilen sport görnüşleri boýunça bäsleşiklere aýratyn üns berildi, olaryň ýeňijileri geljekki Oýunlarda ýurdumyzyň sport abraýyny gorajak milli ýygyndy toparlarymyzyň düzümine dalaşgärlerdir.
Paýtagtymyzda taý boksy boýunça geçirilen Türkmenistanyň çempionaty hem-de sport tanslary boýunça ýurdumyzyň birinjiligi has täsirli ýaryşlaryň biri boldy. Şeýle hem biraýlygyň çäklerinde Aşgabadyň atçylyk sport toplumynda atçylyk sporty (konkur) boýunça Türkmenistanyň açyk çempionaty geçirildi. Mälim bolşy ýaly, sportuň bu görnüşi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen türkmen milli göreşi bilen bir hatarda Aziada—2017-ni maksatnamasyna girizildi.
Şeýlelikde, Oýunlaryň başlamagyna galan wagtyň dowamynda çapyksuwarlarymyz sportuň bu görnüşi boýunça öz ussatlygyny has-da kämilleşdirmelidirler. Atçapyşyklary gadymdan bäri türkmenlerde uly meşhurlyga eýedir, emma konkur sportuň täze ýaýrap başlan görnüşi boýunça durýar. Şeýle-de bolsa türkmen çapyksuwarlary tebigy taýdan çeýedirler we konkur boýunça hem oňat netijeleri görkezerler.
2016-njy ýylyň aprel aýynda Aşgabadyň atçylyk sport toplumynda döwlet Baştutanymyzyň hem-de ýurdumyzda geçirilýän halkara çärelerine gatnaşýan köp sanly daşary ýurt wekilleriniň gatnaşmagynda 600 tomaşaçy orunlyk täze konkur boýunça manežiň açylyşy boldy. Bu atçylyk toplumynda her ýyl dünýäniň atçylyk sportunyň hünärmenleri we bilermenleri ýygnanýarlar. Manežiň häzirkizaman sport enjamlary bilen üpjün edilmegi bu ýerde halkara derejeli ýaryşlary geçirmäge hem mümkinçilik berýär.
Maý aýynyň ahyrynda türkmen çapyksuwarlary konkur boýunça Bişkekde geçirilen halkara ýaryşynda “Arkalaşygyň Kubogyna” mynasyp boldular. Ahalteke bedewlerine ussatlyk bilen erk eden Milli atçylyk sport merkeziniň türgenleri iň gowy netije görkezip, birinji we ikinji orunlary eýelediler.
Ýurdumyzda soňky wagtlarda sportuň bouling görnüşi hem meşhurlyga eýe bolýar. 2016-njy ýylyň aprel aýynda paýtagtymyzda bouling boýunça Türkmenistanyň ilkinji çempionaty geçirildi.
Aşgabadyň Olimpiýa şäherçesinde iri halkara bäsleşikleri: maý aýynda sambo boýunça Aziýa çempionaty, iýunda milli göreş we guşakly göreş boýunça Aziýa çempionatyny, sentýabr aýynda ýetginjekleriň arasynda tennis we ýeňil atletika boýunça halkara ýaryşlary, noýabr aýynda basketboluň 3х3 görnüşi boýunça halkara ýaryşy, dekabr aýynda bolsa žiu-žitsu boýunça Aziýa çempionaty geçirildi. Ýaryşlaryň ählisinde ýurdumyzyň ýygyndy toparlary umumytoparlaýyn hasapda birinji orunlary eýelediler. Ýeňijilere hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyndan gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy.
2016-njy ýylda türkmen türgenleri daşary ýurtlarda 138 halkara ýaryşlaryna gatnaşyp, jemi 643 medala — 221 altyn, 196 kümüş we 226 bürünç medala eýe boldular.
Ýaş türgenleri goldamak we höweslendirmek, sport ulgamyny ýokary derejeli mugallym – tälimçi hünärmenler hem-de beýleki zerur serişdeler bilen üpjün etmek türkmen sportunyň dünýä abraýyny ýokarlandyrmak babatynda we Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlaryna taýýarlyk görmek bilen baglylykda alnyp barylýan işleriň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Şu maksatlar bilen şeýle hem daşary ýurtly hünärmenler bilen hyzmatdaşlyk ösdürilýär. Bu ugurda Aziada—2017-niň maksatnamasyna girýän sportuň 21 görnüşi boýunça Milli federasiýalaryň we merkezleriň işjeňligi ýokarlanýar.
2016-njy ýyldan başlap her aýyň soňky ýekşenbesinde geçirilýän Aziada—2017-niň Guramaçylyk komitetiniň mejlislerinde Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça Aziýa oýunlaryna taýýarlyk görmegiň barşy yzygiderli ýagdaýda ara alnyp maslahatlaşylýar. Munuň özi V Aziýa oýunlarynyň Bwş meýilnamasynyň ähli ugurlary boýunça taýýarlygyň üpjünçilik meselelerini has netijeli utgaşdyrmakda we dessin çözmekde oňat mümkinçilik berýär.
Ýurdumyzda Aziýa oýunlaryny mahabatlandyrmak hem-de wagyz etmek maksady bilen 2016-njy ýylda halkara sport mediaforumlary guraldy. V Aziýa oýunlarynyň “Saglyk. Ruhubelentlik. Dostluk” şygary, şeýle hem Aziada—2017-niň umumy nyşany, resmi keşbi we Oýunlaryň tumary tassyklanyldy. V Aziýa oýunlarynyň resmi Internet-saýty açyldy.
Oktýabr aýynda Aziýa—Ýuwaş Ummany teleradiogepleşikler birleşiginiň Indoneziýanyň Bali adasynda geçirilen Baş Assambleýasynda Aziada—2017-niň tanyşdyrylyşy boldy.
Bu iş sapary hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň media we sport žurnalistikasy ulgamynda daşary ýurt tejribesini öwrenmek, “Aşgabat—2017” taslamasyny wagyz etmek boýunça mahabat maglumat çärelerini giňeltmek hem-de bu ugurda ýakyn hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak boýunça beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen amala aşyryldy. Foruma Aziýa—Ýuwaş Ummany teleradiogepleşikler birleşiginiň agzasy bolup durýan kompaniýalaryň we beýleki köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň kompaniýalarynyň 200-sinden gowragynyň wekilleri gatnaşdylar, bu çäre “Geljek üçin media” diýen şygar astynda guralyp, Aşgabatda geçiriljek Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlary onda garalan esasy meseleleriň biri boldy.
Türkmenistanda diňe bir Aziýa oýunlarynyň maksatnamasyna girizilen oýunlar däl-de, sportuň beýleki görnüşleri hem, şol sanda hokkeý, figuralaýyn typmak, awto—moto sport hem işjeň ösdürilýär. 14-nji aprelde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Içeri işler ministrliginiň Awtosport merkezi toplumyna girýän täze sport desgasynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Bu ýerde motosport boýunça türgenleşikleri we ýaryşlary geçirmek üçin ýörite meýdança guruldy we enjamlaşdyryldy. Bu çäre ýurdumyzda sportuň dürli görnüşleriniň, şol sanda tehniik görnüşleriniň wagyz edilmegine we ösdürilmegine ileri tutulýan ähmiýet berilýändiginiň nobatdaky subutnamasydyr.
Aprel aýynda “Volkiсar” we “Alfa Romeo” awto mobillerinde IIM-niň kubogy ugrunda bäsleşikler we ýurdumyzda ilkinji gezek “kwadrosikil” derejeli motosport boýunça ýaryşar geçirildi.
“Sagdynlyk we bagtyýarlyk” biraýlygynyň çäklerinde şeýle hem Derweze—Gökdepe ugry boýunça awtomobil ýörişi guraldy. Bularyň ählisi ýurdumyzda sport tehniki görnüşleri boýunça halkara ýaryşlaryny geçirmek üçin oňyn şertleri emele getirýär.
Türkmenistanda ýokary derejeli türgenleri taýýarlamak ulgamy döwrebaplaşdyrylýar — hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Milli sport we syýahatçylyk institutynda täze fakultet açylar, onda ylmy esasda Olimpiýa çempionlaryny ýetişdirmek boýunça işler geçiriler.
Hormatly Prezidentimiz jemgyýetimizde saglyn durmuş ýörelgeleriniň ornaşdyrylmagyna döwlet derejesinde çemeleşmegiň nusgasyny görkezmek bilen köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini we ýokary netijeli sporty höweslendirmek we ösdürmek, saglygy goraýyş ulgamyny we şypahana-sagaldyş düzümleriniň kämilleşdirmek meselelerini hemişe üns merkezinde saklaýar. Şunuň bilen baglylykda. döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň syýahatçylyk pudagynyň ösdürilmegine hem aýratyn üns berýär.
Häzirki wagtda Türkmenistanyň tebigy-dikeldiş we taryhy-medeni desgalaryň giň toplumy syýahatçylygy söýýänler üçin açykdyr: bular «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyny, meşhur şypahanalary, Nusaýyň, Dehistanyň, Köneürgenjiň, Köýtendagyň, Gadymy Merwiň meşhur ýadygärliklerini, şeýle hem şeýle bir meşhur bolmadyk, emma jahankeşdeler üçin gyzyklanma döredýän beýleki künjekleri öz içine alýar.
Mirasa sarpa goýmak, Watany özgertmek ýyly türkmen halkynyň taryhy-medeni mirasyna häzirki döwrüň nukdaý nazaryndan baha bermäge mümkinçilik açdy. 2016-njy ýylda Türkmenistanyň Syýahatçylyk baradaky döwlet komiteti ýurdumyzyň taryhy we tebigy künjeklerini giňden wagyz etmek esasynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň öňde goýan wezipelerinden ugur alyp içki syýahatçylygy ösdürmek boýunça işleri güýçlendirdi.
Syýahatçylyk ulgamyna täze desgalary girizmek maksady bilen 2016-njy ýylyň aprel aýynda döwlet we hususy syýahatçylyk kärhanalarynyň hünärmenleri we terjimeçileri üçin gönüden-göni Parzdepe ýadygärliginde okuw maslahaty guraldy. Olaryň öňünde Milli golýazmalar institutynyň we Ylymlar akademiýasynyň Arheologiýa we etnografiýa institutynyň ylmy işgärleri çykyş etdiler.
“Türkmensyýahat” döwlet kärhanasy tarapyndan Köýtendagyň ajaýyp künjeklerine, bu täsin mekanyň baryp bolýan gowaklaryna yzygiderli gezelençler guraldy.
Çagalaryň sagdyn durmuş ýörelgesini kemala getirmek döwlet syýasatynyň möhüm wezipeleriniň biri bolup durýar, muňa sport-sagaldyş syýahatçylygy ýardam berýär Jahankeşdeligiň bu görnüşleri has netijeli sagaldyş tehnologiýalaryna degişlidir we ägirt uly ruhy-ahlak ähmiýete eýedir.
Mysal üçin, şunuň ýaly terbiýeçilik işleri Serdar şäheriniň golaýyndaky “Dürdäne” sagaldyş merkezinde guralan “Ýaşajyk syýahatçylar” gurnagynda geçirilýär. Bu çagalar sagaldyş merkezi mekdep okuwçylarynyň tomusky dynç alşynyň başlanýan wagty –25-nji maýda açyldy. Şol gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çagalar şäherjiginiň körpelerini gutlamaga geldi.
Täze sagaldyş merkezi 5 müň inedördül meýdanda ýerleşip, her çylşykda çagalaryň 300-sini kabul etmäge niýetlenendir. Bu ýerde amatly ýaşaýyş toplumyndan başga-da, körpeleriň netijeli dynç almagy, aň-paýhas we döredijilik ukyplaryny ösdürmegi üçin ähli şertler döredilendir.
Ýurdumyzyň syýahatçylygynda gazanylan görkezijiler içerki jahankeşdeligiň ösýändigine hem-de döwlet we hususy syýahatçylyk kärhanalarynyň hyzmatlarynyň möçberlerini artýandygyna şaýatlyk edýär.
Umuman syýahatçylyk barada aýdylanda, ýurdumyzyň taryhy ýadygärliklerden başga-da, soňky döwürde Hazaryň kenar ýakasy, Awazanyň täze şypahana ugurlary uly gyzyklanma eýe bolýar. Bu zolagyň uly geljegini we ösüşini nazara almak bilen daşary ýurt syýahatçylyk kärhanalarynyň köpüsi oňa deňiz, kenarýaka dynç alşy we ýahta syýahatçylygynyň dünýä merkezleriniň biri hökmünde garaýarlar.
2016-njy ýylyň awgust aýynda bu ýerde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda “Ak ýelken” kottežler toplumynyň, şeýle hem “Tolkun” kottež şäherjigini öz içine alýan ýahta—klubunyň açylyşy boldy. Täze ýahta –klubunyň ýanynda okuw merkezi hem hereket edýär, bu ýerde hünärmenleriň ýolbaşçylygynda serfingiň, daýwingiň, suw skuterlerini, gidrosikilleri, ýelkenli gämileri we karterleri dolandyrmagyň tilsimlerini özleşdirmek mümkindir.
Awazada açylan ikinji ýahta kluby hem derejesi boýunça Hazar deňziniň türkmen kenarynda açylyş ilkinji ýahta klubunda, şeýle hem daşary ýurt ýahta klublaryndan hem kem däldir. Geljekde onuň binýadynda windsorfing ýa-da ýelkeni gämilerde iri ýaryşlary geçirmäge mümkinçilik bar. Emma esasy zat işjeň dynç alşyň netijeli görnüşi bolan höwesjeň deňizde ýüzüşler, ýahtalarda gezelençler bolup durýar.
Syýahatçylyk ugurlarynyň mazmun taýdan baýlaşdyrylmagy bilen bir hatarda pudakda hyzmat medeniýetiniň ýokarlandyrylmagy boýunça hem işler dowam edýär. Bu maksat bilen Awazada şypahana zolagynyň myhmanlar toplumynyň işgärleri üçin yzygiderli ýagdaýda okuwlar guralýar. Bu çäreler olar üçin özboluşly synag bolup hyzmat ediş derejesi boýunça iň gowy myhmanhana adyny almak ugrunda geçirilýän hünär bäsleşiginde üstünlik gazanmaga mümkinçilik berýär.
Şeýle hem köpugurly türkmen-german hyzmatdaşlygynyň çäklerinde işewürlik gatnaşyklary ösdürilýär, hususan-da, ýurdumyzyň syýahatçylyk pudagynyň ýolbaşçy düzüminiň hünärmenleri Berlinde okuw saparynda boldular. Germaniýanyň paýtagtynda geçirilen okuwlaryň maksady syýahatçylygy ösdürmekde dolandyryş başarnyklary ýokarlandyrmak ýurdumyzyň içinde syýahatçylygy guramak üçin durnukly we netijeli şertleri döretmegiň usullaryny kämilleşdirmek, türkmen halkynyň tebigy we taryhy-medeni mirasyna ünsi çekmek bolup durýar.
Daşary ýurtlarda milli syýahatçylyk pudagyny wagyz etmegiň netijeli görnüşleriniň biri hem ýurdumyzyň wekilleriniň halkara sergi çärelerine gatnaşmaklarydyr, olarda tanyşdyryş çärelerinden başga-da, işewürlik duşuşyklary we gepleşikler meýilleşdirilýär.
2016-njy ýylda Türkmenistanyň wekiliýetleri daşary ýurtlarda geçirilýän syýahatçylyk ýarmarkalarynyň birnäçesine gatnaşdylar. Olaryň hatarynda Awstriýanyň meşhur Ferien — Messe Wien” syýahatçylyk sergisi bar, oňa gatnaşmak üçin Wena 55 ýurtdan 530 wekil ýygnandy. Türkmenistanyň syýahatçylyk mümkinçilikleriniň giň toplumlary, esasynda ýewropalylar üçin täsin bolan Garagum çölüne, Ýaňgalanyň täsin künjeklerine we ýurdumyzyň beýleki meşhur tebigy ýerlerine hödürlenýän ugurlar bu pudagyň işgärlerinde we sergä gelip görýänlerde uly gyzyklanma döretdi.
Ispaniýanyň paýtagty Madrid şäherinde geçirilen “HITUR-2016” halkara syýahatçylyk sergisinde hem Türkmenistanyň diwarlygy görkezildi. Sergä dünýäniň 165 ýurdunda 10 müňe golaý kompaniýanyň wekilleri gatnaşdylar. Serginiň işlän döwründe Türkmenistanyň syýahatçylyk pudagynyň wekilleriniň ispaniýaly we portugaliýaly kärdeşleri bilen işewür gepleşikleri geçirildi, duşuşyklaryň käbirinde hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny pesmi taýdan berkidýän ylalaşyklar gazanyldy.
Finlýandiýanyň paýtagty Helsink şäherinde geçirilen halkara syýahatçylyk sergisine gatnaşan 70 ýurduň diwarlyklarynyň hatarynda Türkmenistanyň syýahatçylyk ugurlary hem görkezildi, şunda ýurdumyzda belli wakalara borçlanyp guralýan syýahatçylyk hyzmatlary hem hödürlendi. Helsinki şäherinden Orta Aziýa çenli 12 günlük syýahatçylyk boýunça bilelikdäki taslama aýratyn gyzyklanma döretdi, onuň çäklerinde jahankeşdeler ak merkezrli şäher hökmünde Ginnesiň rekordlar kitabyna giren Aşgabada we Mary şäherine baryp görerler.
Germaniýa Federatiw Respublikasynyň paýtagty Berlinde geçirilen ITB Berlin 2016 Halkara syýahatçylyk sergisine gatnaşyjylar hem Türkmenistanyň syýahatçylyk ugurlaryna gyzyklanma bildirdiler, bu sergide dünýäniň dürli 89 ýurdundan 10 müňden gowrak kompaniýa öz hyzmatlaryny hödürlediler.
Mundan başga-da, ýazda, Nowruz we Türkmen bedewiniň baýramy geçirilýän günlerinde 52 ýurduň syýahatçylyk pudagynyň agentlikleri hem-de kompaniýalary, hünärmenleri üçin Türkmenistan boýunça maglumat beriş—tanyşdyryş gezelenji guraldy.
Ýewropadan, Aziýadan we Amerikadan hünärmenler türkmen halkynyň gadymy däp-dessurlaryny açyp görkezýän köp öwüşginli baýramçylyk şüweleňlerine gatnaşyp, halk döredijiliginiň ajaýyp dünýäsine aralaşmaga hem-de milli aşpezlik sungatynyň tagamyny dadyp görmäge mümkinçilik aldylar. Olar Türkmenistany baý taryhy mirasyň watany hökmünde açyp görkezýän täsin we gaýtalanmajak tebigat, medeni hem-de zehinli we zähmetsöýer halkymyzyň gaýnap joşýan häzirki durmuşy bilen tanyşmaga ýardam berýän gezelençleri-de amala aşyrdylar.
Myhmanlar gyzykly syýahatçylyk ugurlaryndan başga-da, ýurdumyzyň myhmanhanalar düzüminiň, hyzmatlar ulgamynyň derejesi bilen içgin tanşyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda Diýarymyzda bolup geçýän düýpli özgertmeleriň haýran galdyryjy netijelerini gözleri bilen gördüler.
27—29-njy sentýabr aralygynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda nobatdaky “Syýahatçylyk we jahankeşdelik” atly halkara sergi geçirildi, onuň çäklerinde bu ulgamda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meselelerine bagyşlanan maslahat hem guraldy. Pudagyň hünärmenleriniň däp bolan duşuşygy Bütindünýä syýahatçylyk gününe gabatlanylyp, Hazar deňziniň kenarynda geçirilýär, oňa 22 ýurduň –Russiýanyň, Hytaýyň, ABŞ-nyň, Rolşanyň, Belgiýanyň, Ysraýylyň, Iordaniýanyň, Türkiýäniň, Eýranyň, Hindistanyň, Latwiýanyň, Estoniýanyň, Belarusuň, Gruziýanyň, Gazagystanyň we beýleki ýurtlaryň wekiliýetleri gatnaşdylar.
Olar milli syýahatçylyk agentlikleriniň, ugurdaş döwlet edaralarynyň, guramalarynyň hem-de kompaniýalarynyň ýolbaşçylary we hünärmenleridir, şypahana, sagaldyş ulgamynyň, syýahatçylyk pudagynyň, myhmanhana we ätiýaçlandyryş işewürliginiň işgärleridir, ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlarydyr.
Türkmenistanyň syýahatçylyk toplumynyň kuwwaty esasynda halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň ägirt uly geljegini 68 kompaniýanyň gatnaşmagynda geçirilen sergi hem görkezildi. Hyzmatdaşlyk we täze teklipleriň mümkinçiliklerini aýdyň açyp görkezen gözden geçirilişe ýurdumyzyň Syýahatçylyk baradaky döwlet komitetiniň düzümleri we hususy kärhanalary, daşary ýurtly hyzmatdaş kompaniýalar gatnaşdylar, daşary ýurtly kärdeşler bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmäge uly höwes bildirdiler.
Sergi Türkmenistanyň syýahatçylyk mümkinçilikleri bilen tanyşdyrdy, bu çärä gatnaşyjylar syýahatçylyk hem-de myhmansöýerlik babatynda iň möhüm we iň täze meýiller, dynç alşyň dürli görnüşlerini guramak, medeni wagyz hem-de aň ýetiriş—ülkäni öwreniş işleri barada maglumat aldylar.
Sergide guralan pikir alyşmalar bu pudagyň ösdürilmegine dürli çemeleşmeleri beýan etmäge, pudakda amala aşyrylan üstünlikli işleriň netijeleri görkezmäge we Türkmenistanyň daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bu ugurdaky hyzmatdaşlygynyň has netijeli usullaryna garamaga kömek etdi.
Aziada—2017-niň işlenip taýýarlanylýan medeni maksatnamasy ýurdumyzyň syýahatçylyk kuwwatynyň doly açylyp görkezilmegine, arheologiýa we binagärlik ýadygärliklerimize, gaýtalanmajak tebigy, taryhy hem-de rowaýaty künjeklerimize, şeýle hem ýurdumyzyň muzeýlerine, teatrlaryna, sergi zallaryna üns çekilmegine gönükdirilen ýene bir iri taslama bolup durýar. Bu maksatnamada etnografiýa we folklor mirasy, halk senetçiligi, häzirki zaman amaly-haşam sungaty bilen tanyşlyga aýratyn ähmiýet berilýär.
2016-njy ýylyň 4-nji martynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Karary bilen Türkmenistanyň Syýahatçylyk baradaky döwlet komiteti medeniýet ulgamynyň guramalarynyň we edaralarynyň ulgamyna girizildi. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Medeniýet ministrliginiň we Syýahatçylyk baradaky döwlet komitetiniň täze gatnaşyklar esasynda işlemegi, olaryň has-da ýakyn hyzmatdaşlykda hereket etmegi üçin şertleri döredýär, ýurdumyzyň taryhy we medeni ýadygärliklerine gelip görýän jahankeşdeleri işjeň çekmegiň hasabyna syýahatçylyk pudagynyň depginli ösdürilmegine ýardam berýär. Beýleki bir tarapdan — munuň özi türkmen halkynyň medeni mirasyny bütin dünýäde wagyz edilmegini giňeltmäge mümkinçilik berer.
Muňa Medeniýet ministrliginiň taryhy ýerleri we ýadygärlikleri döwlet tarapyndan goramak babatynda ornuny pugtalandyrýan ýene bir çözgüt mysal bolup biler. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Kararyna laýyklykda, medeni mirasyň desgalaryny, ýurdumyzyň gozgalmaýan taryhy ýadygärliklerini goramak maksady bilen, belli bir çäkleri abadanlaşdyrmak boýunça gurluşyk ýa-da beýleki işler diňe Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň makullmagynda geçirmäge rugsat berilýär.
Täze düzgün Türkmenistanyň çäklerinde ýerleşýän medeni mirasyň desgalaryny goramak babatynda gözegçilik işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmaga, olary has içgin öwrenmäge we syýahatçylyk dolanyşygyna giňden çekmek arkaly işjeň wagyz etmäge ýardam berer.
Şeýlelikde, bu geçirilýän çäreler hem-de döwlet Baştutanymyzyň şahsy howandarlygy netijesinde syýahatçylyk pudagy möhüm ugurlaryň birine öwrülýär, halkara hyzmatdaşlygy üçin giň mümkinçilikleri açýar. Şunda hormatly Prezidentimiz tarapyndan syýahatçylyk ulgamyna milli ykdysadyýetimizi ösdürmegiň we döwrebaplaşdyrmagyň depginlerini çaltlandymagyň, çig mala esaslanmaýan önümçiligi ugur edinýän hem-de eksporta ugrukdyrylan ykdysadyýeti kemala getirmegiň kuwwatly guraly hökmünde uly orun berilýär, munuň özi Türkmenistanyň dünýäniň has bäsdeşlige ukyply ýurtlarynyň hataryna girmegine ýol açýar.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)